“เลือกจอคอมแต่งภาพให้ได้ดีดังใจ...เลือกยังไง?”

ปัญหาที่ช่างภาพ หรือคนทำงานด้านภาพทุกคนต้องเจอ
เวลาจะหาจอภาพสักจอมาใช้ทำงาน อยากได้จอ ดี คุ้ม ราคาไม่แรง...

เป็นหัวข้อที่ผมโดน inbox มาถาม มากที่สุดก็ว่าได้...
จอดีดูยังไง, เสป็คมีอะไรต้องดูบ้าง, ขนาดจอกี่นิ้วดี? มีงบท่านี้ เลือกจอไรให้ดีสุด ฯลฯ
...สารพัดคำถาม วันนี้ผมจะมาช่วยตอบปัญหาให้ฟัง ฉบับสั้นๆ เข้าใจง่ายๆครับ

(ผมขอพูดเฉพาะจอคอม ที่เอามาแต่งภาพ(นิ่ง)นะครับ ด้านอื่นไมถนัด)

เลือกจอ สีตรง

แล้วจอสีตรงดูยังไง?

1. ดูจอที่มีมุมมองแสดงผลกว้าง
ดูตรง ดูเอียง ซ้าย-ขวา สีต้องเหมือนกัน ไม่มืดไม่สว่างไปมา

โดยดูจากชนิด Panel ของจอ ให้ดูที่เป็นชนิด IPS (in-plane switching) ครับ
เพราะ พาเนล แบบ IPS ให้มุมมองที่กว้าง 178/178 องศา ทั้งแนวนอน-แนวตั้ง

(พาเนลอีกแบบคือ TN มุมมองไม่กว้างไม่เหมาะกับมาใช้แต่งรูป เหมาะกับเล่นเกมส์มากกว่า เพราะ respone time สูง)

2. ดูเรื่องขอบเขตการแสดงสี ( Color Gamut) ของจอ
ในงานภาพถ่าย เราจะใช้อยู่้ 2 แบบ คือ ขอบเขตการแสดงสีแบบ sRGB กับ AdobeRGB

sRGB ใช้สำหรับงานในการแสดงผลบนจอเป็นหลัก งานเว็บไซด์ อินเตอร์เน็ท เฟสบุค งานดิสเพลย์ หรือสื่อต้องดูภาพผ่านจอ

AdobeRGB ใช้สำหรับงานที่ต้องการนำไปพิมพ์เป็นภาพบนกระดาษ เช่น หนังสือ นิตยสาร โบชัวร์
งานปรินท์ตามงานอีเว้นท์ งาน Wedding งานนิทรรศการภาพ ถ่าย ฯลฯ

จอภาพโดยทั่วไปในปัจจุบัน จะแสดงสีได้ประมาณ 90-100% sRGB ราคาก็เริ่มจากหลักพันจนถึงหมื่นต้น ๆ

ถ้าเราต้องการจอที่มาทำงานได้ทั้งงานเว็บ และงานสิ่งพิมพ์ ก็ต้องเลือกจอที่แสดงผลได้ถึง 99-100% AdobeRGB
จอแบบนี้ บางทีเค้าจะบอกมาเลยว่าเป็นจอ for Photography อย่างเช่นจอซีรี่ย์ SW จากทาง BenQ

ราคา (6-2020) เริ่มจากจอ 24 นิ้ว BenQ SW 240 ประมาณหมื่นห้า
หรือรุ่น SW 270C จอ 27 นิ้ว รุ่นใหม่ที่ผมใช้อยู่ ราคาตอนนี้ลงจากสามหมื่นกว่า เหลือประมาณ 2 หมื่นกลาง ๆ

เปรียบเทียบจอแต่งภาพ BenQ SW รุ่นต่าง ๆ

รูปเปรียบเทียบสี ซ้าย sRGB - ขวา AdobeRGB

ค่ามาตรฐานต่าง ๆ

• DCI-P3 มาตรฐานงาน ภาพยนต์ดิจิทัล
• sRGB มาตรฐาน Internet
• AdobeRGB มาตรฐานงาน Photo

3. ดูค่าการแสดงสี ( Color Display) 8 บิต หรือ 10 บิต

8 บิต จอภาพจะแสดงการไล่โทนภาพได้ 256 ระดับ แสดงสีได้ 16.77 ล้านสี

10 บิต จอภ่พจะแสดงการไล่โทนภาพได้ 1,024 ระดับ แสดงสีได้ 1.07 พันล้านสี

จอภาพแบบ 8 บิต การไล่โทนที่ละเอียดๆ เช่น เฉดสีของท้องฟ้า บางทีจะไล่ไม่ได้
จะแสดงภาพออกมาเป็นขั้นๆ ปื้นๆ ทั้งที่จริงๆ ไฟล์รูปเราไม่ได้เป็น อ้าว แล้วเราจะแต่งภาพต่อยังไงหละ?

ใช่ครับ ถ้าเราจะแต่งภาพก็ควรใช้จอ 10 บิต ยิ่งภาพขาวดำนี่ จะสังเกตุเห็นได้เลยว่า 8 บิต ไล่โทนละเอียดๆไม่ได้,
จอ 8บิต ดูในจอก็เนียน พอเอาไปพิมพ์ ปื้นๆ ขั้นๆ ออกมาเลยครับ

4. ดูค่าเฉลี่ยเดลต้าอี ( Average Delta E )

ค่าเฉลี่ยเดลต้าอี คือการแสดงผลคลาดเคลื่อนของจอภาพ
มาตฐานจอสำหรับงานมืออาชีพ คือค่าเฉลี่ยเดลต้าอี ต้องต่ำกว่า 2 ลงมา

อธิบายง่ายๆ ถ้าค่า Delta E เป็น 0 คือไมีมีความคลาดเคลื่อนเลย
ซึ่งจากที่ผมเคยใช้และคาลิเบรทจอมาเป็นร้อยเป็นพันจอ ที่เจอต่ำสุดจอหลักแสนก็ประมาณ 0.2 ,
จอ 10 บิต ที่ใช้สำหรับงานแต่งภาพ โดยทั่วไปที่เจอ ก็จะต่ำกว่า 1 ทั้งนั้นครับ

รูปข้างบนนี้คือจอผมเอง ( BenQ SW270C) เพิ่งแคลไปเมื่อวันที่ 3 มิถุนา ที่ผ่านมาไม่กี่วัน ได้ค่าเฉลี่ย เดลต้าอีที่ 0.54

5. ผิวจอควร”ด้าน” ไม่เงา และควรมีฮูดกันแสงสะท้อน

จอผิวมัน ผิวจอจะสะท้อนสิ่งรอบๆเข้ามาบนผิวจอ ทำให้เราทำงานลำบาก มองภาพได้ไม่ชัด และทำได้ไม่นาน
ตาจะล้าและปวดตามากครับ ควรเลือกซื้อซื้อผิวด้านตั้งแต่แรกดีที่สุด เพราะเราต้องทำงานด้วยไปอีกนาน

“จอด้านแล้ว ทำไมต้องมีฮูดอีก”

อันนี้ผมเจอกับตัวเองเลยครับ ในน้ำหนักภาพโทนเข้ม ๆ ถ้าจะไม่มีฮูดช่วยบังแสง
ถึงเราจะตั้งวางจอภาพไว้ไม่ให้โดนแสงส่อง ผิวจอจะมีการสะท้อนเบาๆ ภาพโทนเข้มๆถึงดำ มันจะดูแล้วไม่ดำ
เราก็จะปรับแต่งภาพให้มันดำขึ้นไปอีก ทั้ง ๆ ที่จริง ๆ “มันดำกว่าที่ตาเราเห็น”
พอปริ๊นท์ออกมาเป็นภาพ รูปเราในโทนดำนี้ จะดำปี๋จนไหม่เลยครับ รายละเอียดเสียไปหมด ดังนั้น

“ฮูดบังแสง สำคัญมาก”

เปรียบเทียบกับจอที่ใส่ Hood

6. ขนาดจอ และความละเอียด ที่พอเหมาะ

ผมแนะนำจากประสบการณ์ จอแต่งภาพ ควรเริ่มต้นที่ 24 นิ้ว ความละเอียด Full HD 1,920 x 1,080 พิกเซล เล็กกว่านี้ไม่เหมาะ

และขนาดที่ผมว่ากำลังดี คือ 27 นิ้ว ที่ความละเอียด Q HD 2,560 x 1,440 พิกเซล

จอภาพขนาด 27 นิ้ว ความละเอียดควรเป็น QHD

ถามว่า แล้ว 27 นิ้ว ที่ความละเอียด 4K ไม่ดีเหรอ ความละเอียดมากกว่าอีก?

เท่าที่ผมลองใช้ ผมว่ามันละเอียดสูงไปสำหรับงานภาพนิ่งครับ รูปเรามันจะเล็กไป
เราจะรีทัชลำบาก ขนาดซูมที่ 100% แล้ว ฝุ่นผง สิว ไฝ ฝ้า มันจะเล็กจนเรามองไม่เห็น
แต่พอเอารูปไปโชว์ให้คนทั่วไปดู หรือเอาไปปริ๊นท์ มันจะเห็นชัดเจนครับ

จอ 4K 27 นิ้ว น่าจะเหมาะกับงานวิดีโอ หรือถ้าอยากใช้ 4K แนะนำให้ไปใช้จอขนาด 32 นิ้ว ขึ้นไปครับ

สรุปครับ

หาจอมาแต่งภาพ ให้ดู

1. มีมุมมองกว้าง พาแนลจอเป็น IPS
2. สามารถแสดงสี ( Color Gamut) ได้ถึง AdobeRGB
3. แสดงสี ( Color Display) ได้ 10 บิต พันล้านสี
4. มีคุณภาพดี มีค่าเฉลี่ยเดลต้าอี ไม่ต่ำกว่า 2
5. ผิวจอควร”ด้าน” ไม่เงา และควรมีฮูดกันแสงสะท้อน
6. ขนาดจอ และความละเอียด ที่พอเหมาะ 24 -27 นิ้ว
7. จอดีๆ เดี่ยวนี้ไม่แพงแล้ว 5-6 ปีก่อนหลักแสนขึ้น เดี่ยวนี้จอ 24 นิ้ว AdobeRGBหมื่นกว่าๆ ซื้อได้แล้ว คุ้ม!

เขียนที่บ้านรามอินทรา
11/06/2020
สมชายการช่าง